Op 16/2/10 publiceerde collega Iena Pol een artikel op Managementsite Effectief leiderschap, Balans tussen beheersen en vertrouwen (http://www.managementsite.nl/8697/leiderschap/effectief-leiderschap.html#comment-10171). Aan haar zinsneden ‘Het los durven laten van de spiraal van meer willen beheersen en meer controle’ en ‘Misschien vraagt dat lef en risico durven nemen.’, voeg ik graag nog wat toe. Verklaringen voor het huidige gedrag zijn mijns inziens risico-vermijden in overheids- en non-profit omgevingen en sturing op kwartaalcijfers in de profit. Terugkomend op Iena’s zinsnede ‘Leidinggevenden moeten weer een beetje van hun mensen gaan houden’, is dan de vraag hoe je dat ‘moeten’ in willen verandert.
Zolang het belang van leidinggevenden bij risico-vermijden of kwartaalcijfers ligt, blijft hun bijdrage aan het vervullen van de missie vooral bij lip-service. Peter Scott-Morgan heeft daar in 1994 een aardig boekje over geschreven, The Unwritten Rules of the Game. En in 2001 somt het rapport Warm kloppend hart van V&W (2001) van de directie Personeel en Organisatie van het ministerie van Verkeer en Waterstaat een aantal humoristische (cynische?) observaties over dit fenomeen op. Het probleem heeft een ontstaansgeschiedenis waar op landelijk niveau zelfs de WRR zich al over gebogen heeft (Bewijzen van goede dienstverlening (2004). Tot nog toe evident zoals jij omschrijft zonder dat er werkelijk iets verbeterd is.
Helemaal eens dus dat de organisatieontwikkeling zich op de juiste balans tussen vertrouwen en beheersbaarheid moet richten en dan met name door de werkelijke prioriteiten bespreekbaar te maken. Mij dunkt draaien organisaties nu om de hete brij heen, de werkelijkheid van wat leidinggevenden motiveert is onbespreekbaar, zelfs voor henzelf. Dat wil zeggen, buiten de bancaire wereld, want daar is het met een grote klap op tafel gekomen. Ik neem aan dat de meeste leidinggevenden die het aangaat wel zouden willen, maar niet durven. En daar kunnen wij ze nou net mee helpen, nietwaar?
Eerder gepubliceerd op 23/2/2010
